Haldun Dormen: Türk Tiyatrosunun Efsanevi İsimlerinden Biri

Haldun Dormen, Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden biridir. 1928 yılında Mersin'de doğan Dormen, kariyeri boyunca birçok ödül kazanmış ve pek çok sanatçı yetiştirmiştir. Tiyatro eğitimini ABD'de alarak, uluslararası bir kariyere adım atmıştır.

Dormen, 05.04.1928 yılında Mersin'de doğmuştur. Babası, Kıbrıslı aydın bir iş adamı olan Sait Ömer Bey, annesi ise İstanbullu bir paşa kızı olan Nimet Rüştü Hanım'dır. Ailesi, Dormen bir yaşına basmadan İstanbul'a yerleşmiştir. İlk sahne deneyimini Galatasaray Lisesi'nde yaşamış ve burada Demirbank oyununda yirmi beş kuruş rolüyle sahne almıştır.

Tiyatro Kariyeri ve İlk Başarılar

Dormen, lise öğrenimini Robert Kolej’de tamamladıktan sonra, tiyatro eğitimini Yale Üniversitesi’nde almıştır. Yüksek lisans derecesiyle mezun olan Dormen, Amerika Birleşik Devletleri'nde çeşitli tiyatrolarda oyunculuk ve yönetmenlik yapmıştır. Hollywood'da Pasadena Playhouse'da dört oyunda yer almıştır.

İstanbul'a döndüğünde, Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne'ye katılmış ve Cinayet Var adlı oyundaki dedektif rolüyle Türk seyircisiyle buluşmuştur. 22 Ağustos 1955 gecesi, Süreyya sinemasında Dormen Tiyatrosu'nun ilk oyununu sergileyerek önemli bir adım atmıştır.

Dormen Tiyatrosu ve Yetiştirdiği Sanatçılar

1957 yılında Papaz Kaçtı komedisi ile Dormen Tiyatrosu'nu kurmuştur. Bu tiyatro, Erol Günaydın, Altan Erbulak, Metin Serezli gibi birçok sanatçıyı yetiştirmiştir. Topluluk, 1957-1972 yılları arasında en parlak dönemini yaşamıştır. 1961'de Türkiye'deki ilk Batılı anlamdaki müzikal olan Sokak Kızı İrma'yı sahnelemiştir.

Dormen, 1962'de Beyoğlu'ndaki tarihi Ses Tiyatrosu'na geçmiş ve burada on yıl boyunca çalışmalarını sürdürmüştür. Oynadığı oyunlar arasında Bit Yeniği ve Şahane Züğürtler gibi önemli eserler bulunmaktadır. Bu süreçte, tiyatro dünyasında önemli bir yer edinmiştir.

Sinema ve Televizyon Çalışmaları

Dormen, Bozuk Düzen ve Güzel Bir Gün İçin adlı iki film yönetmiştir. Bu filmlerde, Belgin Doruk ve Müşfik Kenter gibi önemli isimler de yer almıştır. Her iki film, 1966 ve 1967 yıllarında Altın Portakal Film Festivali'nde ödül kazanmıştır. Ancak, gişede beklenen başarıyı elde edememiştir.

1972 yılında tiyatrosunu kapatmak zorunda kalan Dormen, televizyona ve yazarlığa yönelmiştir. Unutulanlar ve Pop Star gibi programlarla televizyon dünyasında da yer almıştır. Milliyet gazetesinde Çeşitlemeler adlı köşesiyle gazetecilik kariyerine başlamıştır.

Ödüller ve Son Dönem Çalışmaları

Dormen, yaşamı boyunca iki yüz ellinin üstünde ödül kazanmıştır. 1997 yılında Yapı Kredi adına Afife ödüllerini başlatmıştır. 1998 yılında Kültür Bakanlığınca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır. Hacettepe Üniversitesi tarafından Onursal Bilim Doktoru olarak ödüllendirilmiştir.

2002 yılında ekonomik nedenlerle tiyatrosunu kapatmış, ancak çeşitli tiyatrolarda oyunculuğuna ve yönetmenliğine devam etmiştir. Haldun Dormen, dördü otobiyografik olan beş kitap ve on iki oyun yazmıştır. Tiyatro dünyasına katkılarıyla Türk sanatçılarının yetişmesine büyük katkı sağlamıştır.